სკოლის მოსწავლეებს სრულიად ახალი საგნის სწავლა მოუწევთ. საქართველოს საჯარო სკოლებში სამხედრო სწავლების დანერგვა იგეგმება. შესაბამისი ინიციატივა თავდაცვის სამინისტრომ გააჟღერა.
ინიციატივა რამდენიმე ნაწილისგან შედგება – მათ შორის ერთ-ერთია თეორიული კურსი და სპიკერების პროგრამა, რაც ნიშნავს, რომ ორატორული ნიჭით გამორჩეული სამხედრო მოსამსახურეები სკოლებში ლექციებს წაიკითხავენ და მოსწავლეებს თანამედროვეობის იმ გმირებზე მოუყვებიან, რომლებიც ქვეყნის ერთიანობისთვის ბრძოლაში დაიღუპნენ.
საზოგადოების ნაწილს, მათ შორის სამხედრო თუ საგანმანათლებლო სფეროს წარმომადგენლებს, კითხვებიც გაუჩნდა პროგრამის პრაქტიკულ ნაწილზე. კერძოდ კი იმაზე, თუ რამდენად მიზანშეწონილია ბავშვების კონტაქტი იარაღთან.
რამდენად მიზანშეწონილია ამ ტიპის დისციპლინის დანერგვა საგანმანათებლო დაწესებულებებში, ამ შეკითხვით განათლების საკითხების სპეციალისტს შალვა ტაბატაძეს მივმართეთ. როგორც მან Aris.ge-განათლებას განუცხადა, განათლების სფეროს არმცოდნე ადამიანებმა, რაც შეიძლება შორს უნდა დაიჭირონ თავი განათლების სისტემისგან. მისი თქმით, წინააღმდეგ შემთხვევაში, არაკომპეტენტურური ინიციატივებით ისედაც მძიმე მდგომარეობაში მყოფი სისტემა კიდევ უფრო სავალალო დღეში აღმოჩნდება.
როგორც ტაბატაძე ამბობს, ეს არასერიოზული ინიციატივაა და მისთვის კატეგორიულად მიუღებელია სკოლებში სამხედრო სწავლების დანერგვა.
„განათლების და მეცნიერების სამინისტროს ხელმძღვანელობა იმდენად პოლიტიკურად სუსტი და რეფორმების თვალსაზრისით არაფრისგამკეთებელია, მზად არის აიტაცოს მასზედ პოლიტიკურად უფრო გავლენიანი ჯგუფის ნებისმიერი ინიაციატივა და ამით საკუთარ „უმოქმედობას“ „ ქმედითუნარიანობის“ ელფერი შესძინოს. რაც შეეხება უშუალოდ საკითხს, შემიძლია თამამად ვთქვა, რომ ეს არის არასერიოზული ინიციატივა, რომელიც ეკუთვნით ადამიანებს, რომელთაც არავითარი ცოდნა, ხედვა და კომპეტენცია განათლების სისტემის განვითარებასთან დაკავშირებით არ გააჩნიათ. საკითხი ძალიან მარტივად დგას, პარტიოტიზმი, თავისუფალი და და დამოუკიდებელი აქტიური მოქალაქის ფორმირება, რომელიც მზად იქნება პოლიტიკური, კულტურული, სოციალური და ეკონომიკური მონაწილეობისთვის და ქვეყნის მდგრადი განვითარების, ხელშეწყობისთვის“,- განუცხადა Aris.ge-განათლებას შალვა ტაბატაძემ.
სპეციალისტის პოზიციით, მოქალაქე, რომელიც შეძლებს ინფორმაციულ საზოგადოებაში ადაპტირებას და პროაქტიურობას, მრავალფეროვან და გლობალ სამყაროში ეფექტურ კომუნიკაციას და თანაცხოვრებას, მთლიანად სასკოლო განათლების სისტემამ უნდა გაზარდოს და არა რომელიმე კონკრეტული საგნის სწავლებამ.
„ყველა ჩემს მიერ ჩამოთვლილ ცოდნას, უნარებს და კომპეტენციებს მოსწავლეების უნდა იძენდნენ სხვადასხვა აკადემური საგნის სწავლებისას, ისევე როგორც „ფარული კურიკულუმის“ ანუ სკოლის შიგნით არსებული სასკოლო ცხოვრებით და არა რომელიმე კონკრეტული საგნის სწავლებით. არ შეიძლება ყველა კომპეტენციისთვის, რაც არის ან გამჭოლი კომპეტენცია ან ზოგადი განათლების ეროვნული მიზნებით განსაზღვრული მიზნები, ცალკეული საგნების სწავლებით მიიღწეოდეს. სწორედ აქ არის არასწორი ხედვა თანამედროვე განათლების სისტემის. ცალკეული საგნების სწავლებით ვერ მიიღწევა ის მიზნები, რაც ამ ინიციატივის ავტორებს სურთ, ეს მთლიანი განათლების სისტემის და სასკოლო ცხოვრების ნაწილი უნდა იყოს და არა ამოვარდნილი საგნის სწავლების შედეგად მისაღწევი მიზანი. ამ ლოგიკას და ტენდენციას რომ გავყვეთ, ეროვნულ სასწავლო გეგმაში საგნების ჩამონათვალმა ძალიან სასაცილო ხასიათი შეიძლება მიიღოს. სასაცილო ხასიათს მიიღებს ამ საგნების მასწავლებელთა ჩამონათვალი, მათი რაოდენობა, ამ მასწავლებლების სტანდარტები, მათი პროფესიული განვითარება დ კარიერული ზრდა, მათი მომზადების პროგრამები უმაღლეს სასწავლებლებში და და საკმაოდ მძიმე აღმოჩნდება მთელი ამ პროცესისთვის დახარჯული ისედაც მწირი სახელმწიფო რესურსები“,- აღნიშნა ტაბატაძემ.
შალვა ტაბატაძე განათლების სამინისტროს რჩევასაც აძლევს და აცხადებს, რომ უწყებამ მსგავსი ინიციატივების განხორციელების ნაცვლად, სერიოზულად უნდა იფიქროს საკმაოდ მძიმე მდგომარეობაში მყოფი განათლების სისტემის რეფორმირებაზე.
„და თუ ამ სისტემის რეფორმირების უნარი არ გააჩნიათ, მსგავს შემოდგებულ ინიციატივებს სერიოზულ საგანმანათლებლო რეფორმების განსახილველ საკითხებად ნუ შეასაღებენ საზოგადოებას. განათლების სისტემა სერიოზულ რეფორმებს მოითხოვს და ასეთი ინიციატივების განსახილველად და განსახორციელებლად არც დრო და არც ადამიანური თუ ფინანსური რესურსი არ უნდა იხარჯებოდეს“,- განმარტა შალვა ტაბატაძემ.
თავდაცვის სამინისტროს ინიციატივას აკრიტიკებს სამოქალაქო განვითარების ინსტიტუტის განათლების სპეციალისტი თამარ მოსიაშვილიც. როგორც ის აცხადებს, მიუღებელია საჯარო სკოლებში სამხედრო კომპონენტის შეტანა, რადგან ეს მოსწავლეების ცნობიერებაზე უარყოფითად აისახება.
„სულელურ გადაწყვეტილებებს იღებენ, ან ძველი გადაწყვეტილების ქოლგის ქვეშ მუშაობენ. ვიღაც ახალი მოვა და ახალ სიბრძნეებს აფრქვევს და ჩვენ უნდა ვუსმინოთ?! მერე გავიდეს დრო, დაიხარჯოს ფინანსური რესურსები და ჩვენ ვუყუროთ შორიდან. მერე სხვა მოვა და ის იტყვის თავის სიტყვას, მსოფლიოში და სამყაროში ერთაერთ საქართველოს არ უნდა ეღირსოს პროფესიონალთა გუნდი. 10 წლით მაინც, მინიმუმ, ლიდერები, დამოუკიდებლები, თავისუფლები, რომლებიც იშრომებენ და საქმეს გააკეთებენ?“,- აცხადებს თამარ მოსიაშვილი.
თავდაცვის მინისტრის მოადგილე ანა დოლიძე კი, თემის კომენტირებისას აღნიშნავს, რომ თუ შესაბამისი ექსპერტების საბჭო დაადგენს და თავდაცვის სამინისტროს მიმართავს, უწყება მზად არის, აღნიშნული კურსის დასანერგად სათანადო ღონისძიებები გაატაროს.
„თუ სპეციალისტები გვეტყვიან და გვთხოვენ, რომ ქვეყანას გამოწვევებიდან გამომდინარე ეს ცოდნა სჭირდება, თავდაცვის სამინისტრო რა თქმა უნდა მზად არის, რომ ამ ცოდნის მიწოდება განახორციელოს. მე პირადად, როგორც ამ ქვეყნის მოქალაქე, ვფიქრობ, რომ ჩვენ მოქალაქეების და ახალგაზრდების დონეზე ნამდვილად გვჭირდება გადაუდებელი, კრიზისული სიტუაციებისათვის უკეთესი მზადება, უფრო ინტენსიური მზადება. ყველაფერს თავი რომ დავანებოთ, 13 ივნისის მოვლენებმა ძალიან კარგად აჩვენა რომ ეს საჭიროა“,- განაცხადა ანა დოლიძემ.
დოლიძის თქმით, ინიციატივას საფუძვლად უდევს იმის აღმოჩენა, რომ ძალიან ხშირად საქართველოს ისტორიის სახელმძღვანელოებში, რომლებითაც სკოლებში ისტორია ისწავლება, გამორჩენილია ძალიან მნიშვნელოვანი ამბები ქართველი გმირების შესახებ.
“უფრო კონკრეტულად 2008 წელს დაღუპული პირების შესახებ, რომლებმაც გამოავლინეს გმირობა, მაგალითად გიორგი ანწუხელიძე. ჩვენი ინიციატივა იყო ისტორიის სახელმძღვანელოებში, უფრო დაზუსტებულიყო მათი გმირობის ისტორია. მე მგონი უდავოა, რომ საჭიროა ჩვენს მომავალ თაობებს ვასწავლოთ ის განსაკუთრებული ზნეობრივი საქციელი, რომელიც ამ პირებმა ჩაიდინეს. მაგრამ ამის გარდა ჩვენ ვფიქრობდით, რომ ყოფილიყო როგორც არჩევითი საგანი, მაგალითად სამხედრო და თავდაცვის ისტორია. ეს იქნებოდა საგანი, სადაც საკუთარი სურვილით სტუდენტები, მოსწავლეები აირჩევდნენ ესწავლათ საქართველოს ეროვნული უსაფრთხოების და თავდაცვის განვითარების ისტორია”, – განაცხადა ანა დოლიძემ.
სკოლებში სამოქალაქო თვდაცვა და უსაფრთხოება უკვე ისწავლება. განათლების მინისტრი ამბობს, რომ სამხედრო ელემენტების დამატების აუცილებლობას ვერ ხედავს, თუმცა დისკუსიისთვის მზად არის.
„ჩვენ ვიცით, რომ აქამდეც იყო ეს განათლება. 2002 თუ 2003 წლამდე იყო, შემდეგ ეს ამოიღეს. გარკვეული თვალსაჩინოებები იყო სკოლებში შენარჩუნებული და 2007 წელს ესენიც გააუქმეს. საინტერესოა ვნახოთ – რა შედეგი გვქონდა იმისგან?“,- განაცხადა თამარ სანიკიძემ.
საკითხზე კომენტარი გადაწყვეტილების მიმღები, საკანონმდებლო ორგანოს წარმომადგენელმაც გააკეთა. პარლამენტის თავდაცვის კომიტეტის ხელმძღვანელი ირაკლი სესიაშვილი ფიქრობს, რომ წარსულში არსებულ სამხედრო სწავლებას არავითარი შედეგი არ გამოუღია. ის საერთშორისო კონვენციებს იშველიებს და ამბობს, რომ საჯარო სკოლაში იარაღის შეტანა მიზანშეწონილი არ არის.
„მე პირიქით, მოვუწოდებდი, რომ სკოლის მოსწავლეები წაიყვანონ სამხედრო ნაწილში, დაათავლიერებინონ რა ხდება იქ, ანახონ ჯარისკაცული ცხოვრება. მე ამის მომხრე უფრო ვარ, ვიდრე იმისა, რომ ამ კურსებს ერთმნიშვნელოვნად სამხედრო გაკვეთილის ფრომა მივცეთ“,- განაცხადა ირაკლი სესიაშვილმა.
სკოლის მოსწავლეების სამხედრო მომზდებას ამ ეტაპზე პრიორიტეტულად არ მიიჩევს სამხედრო საკითხების სპეციალისტი ბათუ ქუთელიაც და თვლის, რომ ყველა სამინისტრომ უშუალოდ მის კომპეტენციას მიკუთვნებული ქტივობები უნდა განახორციელოს.
„განათლების სისტემას აბსოლუტურად სხვა პრიორიტეტები აქვს და უმჯობესია თანხები და რესურსები ამაზე დაიხარჯოს. თავდაცვის სმაინისტროს აქვს ძალიან ბევრი პრობლემა მოსაგვარებელი და ქვეყნის უსაფრთხოებაზე უნდა კონცენტრირდეს და ეს უნდა იყოს პოლიტიკის პრიორიტეტი“,- განაცხადა ბათუ ქუთელიამ.
სამხედრო სწავლების შესაძლო აღდგენის თაობაზე განცხადება თავდაცვის მინისტრმა ქუთაისში, კადეტთა ლიცეუმში გამართულ შეხვედრაზე გააკეთა. თავდაცვის სამინისტრო მომავალში თემის განხილვას და გადაწყვეტილების მიღებას ექსპერტების ჩართულობით აპირებს.
უნდა აღდგეს თუ არა სამხედრო სწავლება სკოლებში? – საკითხზე გადაწყვეტილება უახლოეს მომავალში მიიღება. მანამდე კი განათლებისა და თავდაცვის სმაინისტროები უფრო მჭიდრო თანამშრომლობას იწყებენ. ქართული ჯარის პოპულარიზაციისა და პატრიოტული სულისკვეთების გაზრდის მიზნით ორი უწყება ერთობლივ პროგრამებს განახორციელებს, რომელიც უახლოეს მომავალში სამინისტროებს შორის გაფორმებული მემორანდუმით გამყარდება.
გიორგი არის© ხურცია