,,სრული სერიოზულობით ვაცხადებ: ჩემ სკოლაში 1937 წელია! გემუდარებით, გვიშველეთ! ყველას, ვისი მოვალეობა ან კეთილი ნებაა, გთხოვთ, დაგვეხმარეთ!” – ეს სტატუსი სოციალურ ქსელში რუსთავის პირველი სკოლის პედაგოგმა გამოაქვეყნა. სწორედ ამის შემდეგ დაინტერესდა Aris.ge-განათლება რა ხდება ილია ჭავჭავაძის სახელობის რუსთავის პირველ საჯარო სკოლაში.
სკოლაში 250 მოსწავლე სწავლობს და პედაგოგის საქმიანობას 25-მდე მასწავლებელი ახორციელებს. ერთ წელში სკოლა 13-მა თანამშრომელმა დატოვა – მათგან 10 პედაგოგი გახლდათ. კიდევ 10 მასწავლებელი კი დღემდე მათთვის გაუსაძლის პირობებსა და წნეხის ქვეშ აგრძელებს პედაგოგიურ საქმიანობას. მასწავლებლები ყვებიან, რომ მიზეზი სკოლის დირექტორი ლალი მდივნიშვილია.
ლალი მდივნიშვილი 2014 წლის სექტემბერში სკოლის სამეურვეო საბჭომ დირექტორად ერთხმად აირჩია. როგორც რამდენიმე პედაგოგთან გასაუბრების შემდეგ შევიტყვეთ, სკოლის დირექტორს სკოლა ორ ბანაკად აქვს დაყოფილი ,,მისიანი” პედაგოგები და ,,მტრები”.
მტრების ბანაკში მოხვედრილ მასწავლებლებს ეკრძალებათ გამოსაშვები ზეიმების მოწყობა, ექსკურსიაზე მოსწავლეების წაყვანა, ზამთრის ცივ დღეებში, მოსწავლეებისგან მალულად, პირველი გაკვეთილის შემდეგ გათბობის გამორთვა ევალებათ; ასევე დირექტორის მოტანილი სანთლების მოსწავლეებისთვის მიყიდვა; სკოლის დირექტორი არ ატარებს სამეურვეო საბჭოს სხდომებს და უბრალოდ ოქმებზე ხელის მოწერას ითხოვს. ARIS.GE-განათლება სკოლიდან წასულ და მოქმედ პედაგოგებს ესაუბრა. მოყოლილი ისტორიები ძალიან მძიმე მოსასმენია, წასული პედაგოგები დღემდე სტრესის ქვეშ არიან; დარჩენილები კი წასვლაზე ფიქრობენ.
იმედს ვიტოვებთ, რომ განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო და თავად მინისტრი თამარ სანიკიძე, რუსთავის პირველ საჯარო სკოლაში მიმდინარე მოვლენებზე სრულ ინფორმაციას არ ფლობდა და სწორედ ამიტომ არ მოჰყვა აღნიშნულს მყისიერი რეაგირება.
ნინო სოფრომაძე- მოქმედი პედაგოგი – ,,დირექტორის მოსვლიდან მალევე, პედაგოგების უმეტესობა მოექცა წნეხის, ფსიქოლოგიური ზეწოლის ქვეშ დირექტორის მხრიდან. ეს ზეწოლა ვრცელდებოდა ბავშვებზეც. დირექტორმა სკოლა თავის საკუთრებად მიიჩნია და ერთპიროვნული მმართველობა დაიწყო. მოსწავლეები ისხდნენ ცივ, ჩაბნელებულ საკლასო ოთახებში, არ ჰქონდათ უფლება, გამოეთქვათ თავიანთი აზრი, მასწავლებელთა ნაწილს არ მიუწვდებოდა ხელი სკოლის ტექნიკურ აღჭურვილობაზე, არ ეძლეოდათ საშუალება ჩაეტარებინათ ღონისძიებები. მოსწავლეები გაკვეთილებზე უყურებდნენ თვალცრემლიან მასწავლებლებს, თუმცა ეს ჩამონათვალი მცირეა ფაქტია, რომ მცირეკონტიგენტიან სკოლაში 10–ზე მეტმა პროფესიონალმა მასწავლებელმა და თანამშრომელმა ვერ გაუძლო ზეწოლას და პირადი განცხადების საფუძველზე წავიდა. წასული მასწავლებლების ადგილებზე დირექტორმა მიიღო თავისი ნაცნობ–მეგობრები, ან თანამდებობები და საათები გადაანაწილა ისე, რომ მასწავლებელთა ნაწილი ამ “პატივისცემის” გამო თავს ანგარიშვალდებულად მიიჩნევს დირექტორის წინაშე, რაც, დამეთანხმებით, სიმართლისთვის ბრძოლას ართულებს. სკოლაში შექმნილი სიტუაცია რომ 1937 წელს გვაგონებს, უბრალოდ ხმამაღალი ნათქვამი არ არის. დღეს ჩვენს სკოლაში 10 მასწავლებელი მუდმივი სტრესის ქვეშ მუშაობს, შეზღუდულია მათი სიტყვის თავისუფლება, მათზე მიმდინარეობს დისციპლინური დევნა, დასმენები, ცრუ ბრალდებები, არაკოლეგიალური და დაძაბული სამუშაო გარემოს შექმნა ადმინისტრაციის მხრიდან, დიქტატორული მმართველობის დამყარება, ერთპიროვნული მართვა და კონტროლი სკოლის სტრუქტურული ერთეულების, საგაკვეთილო პროცესების წარმართვა დარღვევებით, მუდმივი შიში, რომ მასწავლებლების საუბარს იწერენ, დამეთანხმებით, არც თუ ისე მარტივად აღსაქმელი და გადასალახი პრობლემებია”.
დღეს, 16 დეკემბერს, დირექტორმა და მისი გუნდის წევრებმა დისციპლინურ კომიტეტში შეიტანეს განცხადებები, სადაც დირექტორი ითხოვს ჩემზე დისციპლინური წარმოების დაწყებას, დასასრულს კი მიუთითებს შემდეგს: “პედაგოგ ნინო სოფრომაძის ამ ქმედებებით შექმნილი მასწავლებლის ეთიკის უხეში დარღვევის ფონი მიზანმიმართულია სკოლაში საგანმანათლებლო პოლიტიკის მოშლის, ერთიანი სასწავლო პროგრამის ძირითადი მიზნების რეალიზაციაზე ხელის შეშლისაკენ, რაც გამოწვეულია პირადი, კერძო დაინტერესებით. გთხოვთ განიხილოთ პედაგოგის დისციპლინური სავარაუდო გადაცდომა. მისი სიმძიმე დადასტურებული ფაქტებით დაადგინოთ მასწავლებლების ეთიკის კოდექსის უხეში დრღვევა და დააკისროთ მას კანონით გათვალისწინებული შესაბამისი სახდელი,”– ეს სახდელი კი გულისხმობს სამსახურიდან გათავისუფლებას.
გულანაზი მძელური პირველ სკოლაში 19 წელი ასწავლიდა. ახალმოსული დირექტორი მისით აღფრთოვანებას არ მალავდა. ამბობდა რომ სკოლის სახე და ერთგვარი რეკლამა იყო. თუმცა მალევე სიტუაცია რადიკალურად შეიცვალა, სიტყვიერ შეურაცხყოფას ფიზიკური მოჰყვა და 19 წლიანი სტაჟის პედაგოგი იძულებული გახდა სკოლა დაეტოვებინა.
,,ერთხელ უბრალოდ დამინახა იმ პედაგოგებთან ერთად, ვინც ამოჩემებული ჰყავდა თითი დამიქნია. მეორე დღიდან კი ჩემთან დამოკიდებულება შეცვალა. ისეთ დღეში ჩამაგდო დილის გათენება მეშინოდა. მისი დანახვა მზარავდა. უფალს ვეხვეწებოდი ხვალინდელი დღე არ გამითენდესთქო. სულ მიზეზს ეძებდა, რომ ჩემთვის არაკვალიფიციური ეწოდებინა, მადარებდა სხვა პედაგოგებს. დამაწერინა სადირექტორო და ისიც იკადრა არასწორად გაასწორა. ეს ნაშრომი ჩემს კოლეგას გავუზიარე შესვენებაზე, ეს რომ დაინახა ყვირილი გააბა, არაკომპეტენტური და უცოდინარი მეძახა მთელს დერეფანში. ახლაც მიჭირს ამ ფაქტის გახსენება. დასვენების შემდეგ გაკვეთილზე შევედი, მოსწავლეს ცოტა შეუძლოდ გახდა ახასიათებდა ამ ბავშვს მსგავსი ფაქტები, კარი გავაღე დავაყენე ზღურბლთან ჰაერს შეიცვლისთქო… შემოვარდა დირექტორი: ,,ბავშვის რა სჭირსო, შენს გამო გახდა ცუდადო” მიყვიროდა ხელი რამდენჯერმე მკრა, ბავშვების წინაშე უშვერი სიტყვებით დამამცირა, მივხვდი გონებას ვკარგავდი, შეურაცხყოფისგან გული ლამის წამივიდა. თუმცა ძალა მოვიკრიბე. მერე მშობელი დაიბარა და ბავშვზე ფსიქოლოგიურ ზეწოლას ახდენდა – ,,ნათია თქვი რომ გულნაზი მასწავლებელი გიყვირის და ამიტომაც გახდი ცუდადო”, რაზეც ბავშვი უარს ამბობდა. მშობელიც მიხვდა რაში იყო საქმე და საყვედური დირექტორს უთხრა. ამ ფაქტის შემდეგ რესურსცენტრის უფროსთან ვუჩივლე. სკოლაში მოსულ რესურსცენტრის უფროსთანაც დამპალი სულის ადამიანი მეძახა და უშვერი სიტყვებით მლანძღა.
კითხვის უნარებს თითქმის ყოველდღე უმოწმებდა ჩემ მოსწავლეებს, რათა ვინმეს შეშლოდა და მერე მე მომდგომოდა. ბავშვები ისეთ სტრესში იყვნენ დასვენებაზე პირჯვარს იწერდნენ დირექტორი არ შემოვიდეს ჩვენს კლასშიო. მეოთხე კლასი მყავდა, სადამრიგებლოს ვუშვებდი და ვეცადე ბოლომდე დავრჩენილიყავი. დამამთავრებელი ღონისძიება არ ჩამატარებინა სკოლაში. შრომა წყალში რომ არ ჩაგვყროდა თეატრის შენობაში დავდგით. სადაც პედაგოგები ვერ მოვიდნენ, რადგან საჯაროდ აუკრძალათ. მარტყოფში გვინდოდა ექსკურსიაზე წასვლა და იმაზეც უარი გვითხრა. მერე მშობლებმა უთხრეს გიჩივლებთო და ნებართვა დაგვრთო. მოსწავლეები გავუშვი და მეც წამოვედი. ახლა მეორე საჯარო სკოლაში ვასწავლი. ძალიან თბილად მიმიღეს და საუკეთესო გარემო შემიქმნეს, მაგრამ იმ სკოლის დერეფანში გავლაც კი მენატრება სადაც 19 წელი ვასწავლიდი”.
გულნაზი მძელურის მსგავსად სკოლის დატოვება მოუხდა ელენე ნარიმანიძესაც. სამოქალაქო განათლების პედაგოგი ჩვენთან საუბარში ამბობს, რომ სკოლის დირექტორმა მას იმ კაბინეტის გასაღები გამოართვა სადაც გაკვეთილებს ატარებდა და სამოქალაქო განათლების საგნისთვის საჭირო ინვენტარის გამოყენება აუკრძალა.
,,ამ სკოლაში რვა წელი ვასწავლიდი. ახალმა დირექტორმა მოსვლიდან მალევე დამიბარა და მითხრა განცხადება დაწერე და წადიო. მიზეზი რომ ვკითხე არ დამისახელა ერთი ფრაზა მესროლა – ,,თავმოყვარე პედაგოგი 5 საათზე სკოლაში არ გაჩერდებაო”.
არადა ჩვენი სკოლა მცირედკონტიგენტიანია და მეტი საათი სამოქალაქო განათლებას არც აქვს. მე არ მაწუხებდა ეს ხუთი საათი. მე გამიშვა და ჩემს ადგილზე თავისი მეგობარი მოიყვანა. დამცირებასა და შერაცხყოფის ფაქტებზე საუბარს აღარც გავაგრძელებ, გახსენებაც კი საშინელ მდგომარეობაში მაყენებს. ”
ლალი არეშიძე დღემდე სკოლის სამეურვეო საბჭოს წევრი გახლავთ თუმცა სკოლის დატოვებაზე ისიც ფიქრობს.
,,თავიდან მე ჩვეულებრივად მექცეოდა, თუმცა ხშირად ვხედავდი ჩემ თვალცრემლიან კოლეგებს. მეც გამიჩნდა პროტესტი ჩემი კოლეგების დამცირებისა და შევიწროების ფაქტებზე. ერთხელ, ბიულეტენზე გავედი და რომ დავბრუნდი თანხა მომთხოვა. ხელზე აიღო ფული და ეს მხოლოდ ჩემთან არ მომხდარა.
მოსწავლეებზე სანთლების მიყიდვას გვთხოვდა. ჩვენთან ბევრი სოციალურად დაუცველი მოსწავლეა. სანთელი თუ არ იყიდებოდა, ჩვენ გვადანაშაულებდა სათანადოდ არ აწვდით ინფორმაციასო. ისე ატარებდა სამეურვეო საბჭოს სხდომებს არც გვასწრებდა და მერე ოქმებზე ხელის მოწერას გვთხოვდა. ამაზე რომ პროტესტი გამოვთქვი მერე მეც საბოლოოდ ამომიჩემა. მერვე კლასის დამრიგებელი ვარ და თუ სადმე ჩემი მოსწავლე რამეს დააშავებს ოქმს მე მაწერინებს. მუდამ ხაზს უსვამს, რომ სათანადო და კომპეტენტური დამრიგებელი არ ვარ. მეუბნება შენ მე პირად კონტროლზე მყავხარ აყვანილიო. თავიდან როცა კარგად იყო ჩემთან ამბობდა, ეს რა ხალხში მოვედი ყველა უნდა გავუშვაო და მგონი მიზანსაც მალე მიაღწევს. ბევრი წავიდა, ვინც დავრჩით გაუსაძლის პირობებში ვართ. მასწავლებლებთან ერთად ძალიან ბევრი კარგი მოსწავლე გადავიდა, რადგან ხედავენ სკოლაში როგორი დაძაბული გარემოა. სკოლა იშლება”.
ARIS.GE- განათლებას სურდა ფაქტები სკოლის დირექტორთან გადაემოწმებინა. მას შემდეგ, რაც ლალი მდივნიშვილს მივაწოდეთ ინფორმაცია თუ რასთან დაკავშირებით გვსურდა გასაუბრება, მან ინტერვიუ მეორე დღისთვის გადადო. მას შემდეგ კი არც ერთი სატელეფონო ზარისა და მოკლე ტექსტური შეტყობინებისთვის არ უპასუხია.
ზემოთ ჩამოთვლი დარღვევებთან დაკავშირებით და კიდევ არაერთ ფაქტზე, რომელიც ფინანსურ საკითხებს ეხებოდა და რაზეც პედაგოგებმა საუბარი ინტერვიუში არ ისურვეს, ინფორმაცია უკვე აქვს საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს. თამარ სანიკიძის უწყებას განცხადებით 10-მა მასწავლებელმა ჯერ კიდევ ივლისის თვეში მიმართა.
როგორც ARIS.GE-განათლებამ სამინისტროში გაარკვია, შესაბამისმა კომისიამ სკოლაში მუშაობა უკვე დაასრულა და დასკვნას უახლოეს დღეებში გამოაქვეყნებს.
იმედს ვიტოვებთ, რომ დასკვნის გამოქვეყნების შემდეგ, რუსთავის პირველი საჯარო სკოლის პედაგოგებს პედაგოგებისთვის შესაფერის გარემოში მოუწევთ მუშაობა. მოსწავლეები კი განათლებას მშვიდ გარემოში მიიღებენ.
ეკა არის© წივწივაძე